Kwintesencja

Gospodarka bez mitów, ekonomia od podstaw

By

Uprzemysłowienie w Polsce Rozkwitającej

Ponowne uprzemysłowienie nie oznacza powrotu do epoki wielkich hut stali. Na odwrót – to wykorzystanie aktualnego trendu transformacji struktur przemysłowych w taki sposób, aby znaczenie poszerzyć możliwości produkcyjne społeczności lokalnych i indywidualnych obywateli. Do tego usunięcie kilku konkretnych barier stojących na drodze innowacyjności. Program uprzemysłowienia Polski Rozkwitającej to pakiet rozwiązań ekonomicznych, technicznych i prawnych nastawionych na uwolnienie olbrzymiego potencjału twórczego i ekonomicznego społeczeństwa.

Wykorzystanie ewolucji struktur przemysłowych

Recesja i związany z nią wzrost ryzyka gospodarczego stały się przyczyną zahamowania bezpośrednich inwestycji licznych przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych. Jednakże nie oznacza to, że te przedsiębiorstwa nie inwestują. Tyle tylko, że zamiast dokonywać inwestycji bezpośrednich przedsiębiorstwa te wypożyczają czy wynajmują moce produkcyjne u wyspecjalizowanych dostawców, a zamiast inwestować w nowe technologie, na przykład informatyczne, nabywają je jako usługi wyspecjalizowanych dostawców.

Jeszcze 10 lat temu sektor specjalizowanych dostawców był niewielki, a producenci oddawali w outsourcing funkcje poboczne, nie mające dla nich strategicznego znaczenia. Dzisiaj znaczenie specjalizowanych dostawców rośnie i staje się kluczowe dla niektórych branż, a rola producenta sprowadza się do organizacji tzw. łańcucha dostaw. Producent to podmiot biorący odpowiedzialność z produkt, lecz niekoniecznie produkujący go.

Jak to wykorzystać?

Nie trzeba budować wielkiej nowej bazy przemysłowej. We wszystkich kluczowych dziedzinach usług i wytwórczości mamy w Polsce firmy mniej lub bardziej rozwinięte i nowoczesne. Są więc firmy dostarczające software, oprzyrządowanie do obróbki materiałów, urządzenia transportu wewnętrznego i specjalistycznego zewnętrznego (a przynajmniej zabudowy specjalizowanych samochodów), świadczące usługi projektowania i szybkiego prototypowania, montażu,..  Najlepsze spośród nich trzeba wspomóc tak, aby stały się znacznie bardziej elastyczne, wręcz najbardziej elastyczne w Europie. To znaczy zdolne w sposób opłacalny zrealizować w rozsądnym czasie i po rozsądnych kosztach nawet najmniejsze jednostkowe zamówienia. Tak, aby prawie każdy wynalazca czy początkujący przedsiębiorca mógł pozwolić sobie na zlecenie im specjalistycznych prac albo na wynajęcie części ich mocy produkcyjnych w przypadku większej ilości produktu.

Sieć takich ultranowoczesnych przedsiębiorstw stanowiłaby szkielet nowej, a właściwie stale modernizowanej bazy przemysłowej. Nietrudno przewidzieć, że łatwy i niedrogi dostęp do bardzo zaawansowanych zasobów technicznych i organizacyjnych może zaowocować rozkwitem inicjatyw produkcyjnych i usługowych o różnej skali. Lecz najważniejsze, że nastąpić może rozkwit nowych miejsc pracy WYSOKO PRODUKTYWNEJ, dającej obfitą wartość dodaną. Hmm… może, ale nie musi. Potrzebnych jest jeszcze kilka elementów układanki.

Badania techniczne

Oprócz laboratoriów certyfikowanych, w których zamawia się kosztowne i długotrwałe badania na zgodność z normami, potrzebne są stanowiska pomiarowe do badań bardziej pobieżnych, ale szybkich i tanich, pomocnych na wczesnych etapach projektowania wyrobu czy usługi. Takie stanowiska istnieją np. w państwowych uczelniach wyższych, chociaż na ogół oferują niewielki zakres badań. Należałoby rozważyć utworzenia sieci kilku-kilkunastu placówek o szerokim zakresie badań, na przykład na wzór japońskich. Finansowane byłyby środkami publicznymi, bo stopień ich wykorzystania byłby zbyt niski, aby mogły zarobić na siebie. Świadczyłyby usługi nieodpłatnie, do wysokości kosztów określonej w przepisach o dopuszczalnej pomocy publicznej. Przedsiębiorca czy wynalazca potrzebujący więcej badań w projekcie dojrzałym miałby możliwość uzyskania dofinansowania wygrywając grant w unijnych czy rządowych programach rozwojowych.

MIS/SIM

Kilka razy w historii najnowszej władze przymierzały się do zbudowania Systemu Informacji Menedżerskiej (ang. Management Information System), bez rezultatu. Taki system nadal jest potrzebny. Powinien zawierać STALE AKTUALNĄ informację o nowoczesnej bazie przemysłowej i inżynierskiej „do wynajęcia”, o wspomnianych wyżej laboratoriach wraz z informacją o „obsługiwanych” normach, wykazy i katalogi tematyczne norm, odnośniki do światowych i polskich baz danych o zgłoszeniach patentowych i ochronie patentowej,…

Usunięcie prawnych i biurokratycznych barier innowacyjności

Barier jest bez liku, ale pragmatyczne podejście nakazuje zająć się wybranymi, szczególnie uciążliwymi albo prowadzącymi do paradoksów. Na przykład w dziedzinie pomocy publicznej dla innowatorów należałoby wdrożyć zasadę, że „w odniesieniu do innowacyjnych wyrobów, usług i procesów (sposobów postępowania) nie obowiązują ich ustawowe definicje”. Rzecz w tym, że dostęp wynalazcy do pomocy publicznej bywa blokowany dlatego, że dotyczy przedmiotu albo metody, które nie zostały zdefiniowane w ustawach.

Należałoby też wyeliminować proceder ograniczania przez ministrów uprawnień Obywateli do pomocy publicznej przez narzucanie warunków dodatkowych, wykraczających poza warunki określone w ustawach.

Takie i podobne drobiazgi na początek…

By

Polska rozkwitająca – pierwszy szkic programu gospodarczego

Mam takie marzenie, aby Polska rozkwitała jako kraj, w którym szerokie odłamy społeczeństwa spełniają swoje aspiracje. Właśnie ukończyłem pracę nad pierwszym szkicem programu, który mógłby urzeczywistnić to marzenie. Tutaj przedstawiam jego niektóre przesłanki i założenia konstrukcyjne, czyli techniczną stronę projektowania programu.

Efektywne skrajności

Doświadczenie i wyniki badań upewniają mnie, że strategie, zarówno przetrwania, jak i rozwoju struktur gospodarczych, są najbardziej efektywne wtedy, gdy są skrajne, a najmniej efektywne wtedy, gdy wyglądają jak „ni pies ni wydra”. Toteż program Polska rozkwitająca został zbudowany na strategiach skrajnych.

Na przykład program inwestycyjny nastawiony jest z jednej strony na rozwinięcie nowoczesnej bazy przemysłowej i zasobów ludzkich dla małej przedsiębiorczości, współpracy i aktywności lokalnej, z drugiej zaś strony na rozwinięcie infrastruktury dla wielkiego i agresywnego biznesu operującego na wielkich obszarach geograficznych. W obu tych częściach programu pojawi się silny popyt na prace badawczo-rozwojowe oraz innowacyjne rozwiązania organizacyjne i technologie.

Podobnie zostały rozłożone role głównych aktorów rozwoju. Z jednej strony aktywna rola państwa, ale nastawiona na stwarzanie możliwości, szans i warunków odpowiadających na zapotrzebowanie obywateli i podmiotów wykazujących inicjatywę oddolną. Spodziewam się, że dzięki temu stosunkowo niewielkie interwencje ze strony programu zaowocują lawiną pozytywnych zmian w gospodarce.

Wreszcie treść programu. Z jednej strony są to głównie zadania rzeczowe, w tym inwestycyjne, a z drugiej propozycje istotnych zmian w sferze regulacji. Wśród tych drugich silne zachęty podatkowe dla inwestycji w nowe miejsca pracy, stwarzające jednocześnie przyjazne warunki dla rozwoju usług finansowych w wielkim biznesie.

Struktura programu

Precyzowanie i konkretyzacja wizji wsparte licznymi konsultacjami zaowocowały schematem programu przedstawionym na poniższym rysunku.

Polska rozkwitająca1_1Rys. 1. Struktura programu „Polska rozkwitająca”. Opracowanie własne autora.

W biegu

Pierwszy szkic programu liczy kilka stronic tekstu, opisującego zadania programu. Wydaje się iż koncepcja jest już na tyle całościowa, że można rozwijać ją dalej we współpracy z zainteresowanymi środowiskami. Kto dołączy?

By

Nie uczmy przedsiębiorczości w szkołach

Pokolenie absolwentów z dyplomami profesjonalistów biznesu małego i dużego poszło na bezrobocie. Przyczyna nie tkwi w jakości nauczania, lecz w pomyśle, że przedsiębiorczości można nauczyć w szkole. Read More

By

Majsterkowanie buduje nową firmę

Nowy biznes budujemy zazwyczaj wykorzystując to, co akurat mamy pod ręką. Niekiedy pod okiem majsterkowicza rozkwita także biznes dojrzały. Byle tylko nie przesadzać z nowatorstwem. Read More

By

Wartość improwizacji w biznesie

Sama w sobie improwizacja nie jest ani dobra, ani zła. Jakie inne czynniki bądź warunki sprawiają, że improwizujący przedsiębiorca (częściej) odnosi sukces, niż porażkę? Read More

By

Konflikt niszczący i budujący firmę

Następstwa konfliktu w przedsiębiorstwie – negatywne bądź pozytywne – zależą przede wszystkim od doboru właściwej strategii rozwiązywania go. Read More